Kiến thức dầu nhớt gốc khoáng, dầu nhớt tổng hợp và dầu bán tổng hợp

Dầu nhớt bao gồm 80-90% dầu gốc & 10-20% các chất phụ gia

Khái niệm Dầu gốc khoáng

Dầu gốc khoáng là dầu được chiết xuất từ dầu mỏ qua quá trình chưng cất và xử lý lọc bỏ sáp và cặn, và thường được sử dụng để pha chế dầu nhớt độ nhớt cao.Dầu nhớt gốc khoáng có dầu gốc khoáng là thành phần chủ yếu, có thể chiếm từ 85% đến 100% khối lượng dầu nhớt thành phẩm và có vai trò chính đối với tính năng của dầu nhớt. Phần lớn dầu gốc khoáng được chế biến từ dầu thô một hỗn hợp các phân tử hy-drô các-bon có hình dạng, kích thước và tính chất lý hóa không đồng nhất nên tính năng bôi trơn không ổn định, đặc biệt trong những điều kiện nhiệt độ quá thấp hoặc qua cao.

Khái niệm Dầu tổng hợp

Dầu tổng hợp là loại dầu nhớt được sản xuất trong các nhà máy hóa chất để đáp ứng chính xác yêu cầu kỹ thuật và được kiểm soát chính xác những tiêu chuẩn nào đó. Điều này làm cho dầu tổng hợp sản xuất với mức giá cao, nhưng do được sản xuất với công nghệ chính xác, chúng mang lại hiệu suất tối ưu, sự bảo vệ và tiết kiệm nhiên liệu. Dầu tổng hợp cung cấp khả năng làm việc bền bỉ ở nhiệt độ cao và nhiệt độ rất thấp.

Dầu gốc tổng hợp có thành phần phân tử đồng nhất và được thiết kế chọn lọc nên có tính năng bôi trơn cao, chuyên biệt, thời gian sử dụng dài và ít hao hụt. Đây cũng là ưu điểm chung của các loại dầu nhớt tổng hợp. Tuy nhiên dầu nhớt tổng hợp cũng có những điểm bất lợi như ít tương thích với các vật liệu làm kín (gioăng, phốt), kém bền thủy phân, ít tương thích với các loại dầu khác và giá thành cao.

Khái niệm Dầu bán tổng hợp

Dầu bán tổng hợp là sự pha trộn giữa dầu gốc khoáng và dầu tổng hợp. Chúng cung cấp hiệu suất tốt, bảo vệ và tiết kiệm nhiên liệu hơn so với dầu gốc khoáng, nhưng không tốt bằng dầu tổng hợp 100%.

Dầu nhớt bán tổng hợp là dầu nhớt có thành phần dầu gốc là dầu bán tổng hợp. Dầu gốc bán tổng hợp là loại dầu gốc được pha trộn giữa dầu khoáng và dầu tổng hợp ( dầu gốc tổng hợp chiếm từ 10% khối lượng trở lên) để có tính năng bôi trơn được cải thiện hơn so với dầu gốc khoáng và giá thành thấp hơn so với dầu tổng hợp. Chính nhờ những ưu điểm này mà các sản phẩm dầu nhớt bán tổng hợp được sử dụng phổ biến nhất hiện nay.

Khái niệm phụ gia trong Dầu nhớt

Mục đích quan trọng nhất của phụ gia là giúp cho dầu nhớt thương phẩm có được những tính chất quan trọng mà dầu gốc không có.

Cùng với khả năng vận hành ngày càng được nâng cao, các động cơ xe hơi hiện đại ngày càng đòi hỏi những điều kiện khắt khe hơn về khả năng bôi trơn, làm mát, chống mài mòn… mà các loại dầu nhớt truyền thông không có khả năng đáp ứng được. Bài toán này buộc cách nhà sản xuất dầu nhờn phải không ngừng cải tiến sản phẩm, nâng cáo các khả năng tương thích với yêu cầu khắc nghiệt trong vận hành của động cơ. Việc bổ sung thêm các chất phụ gia vào trong dầu để nâng cao các chỉ số vật lý cũng như hóa học là phương thức phổ biến và hiệu quả nhất.

Phụ gia là những chất hữu cơ, cơ kim và vô cơ, thậm chí là nguyên tố, được bổ sung thêm vào dầu nhờn để nâng cao các tính chất riêng biệt vốn có của dầu gốc nhằm mục đích thu được dầu nhờn có phẩm chất tốt hơn. Thỏa mãn các yêu cầu đối với từng mục đích sử dụng khác nhau. Thông thường, mỗi loại phụ gia được sử dụng với nồng độ từ 0,01 – 5%. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, phụ gia có thể được sử dụng ở nồng độ từ khoảng vài phần triệu đến trên 10%.

Phần lớn các loại dầu nhờn sẽ cần nhiều loại phụ gia khác nhau để thỏa mãn tất cả các yêu cầu về tính năng. Trong đa số dầu thương phẩm, các phụ gia sẽ được pha thẳng vào dầu gốc. Trong một số sản phẩm đặc biệt, phụ gia tổng hợp sẽ được đóng gói riêng và chỉ được pha vào dầu khi sử dụng.

Phụ gia có loại chỉ đáp ứng 1 chức năng gọi là “đơn chức”. Loại đảm nhiều nhiều chức năng khác nhau gọi là phụ gia “đa chức”.
Các loại phụ gia khác nhau có thể hỗ trợ lẫn nhau, gây ra hiệu ứng tương hỗ, hoặc hiệu ứng đối kháng. Trường hợp sau có thể làm giảm hiệu quả của phụ gia, tạo ra những sản phẩm phụ không tan, hoặc những sản phẩm có hại khác. Những tương tác tác này do hầy hết các phụ gia đều là các hóa chất hoạt động, vì thế chúng tác động qua lại lẫn nhau ngay trong phụ gia đóng gói hoặc trong dầu tạo ra các chất mới.